Badanie testosteronu u mężczyzn może się okazać istotnym krokiem, szczególnie wtedy, gdy poziom tego hormonu jest zbyt niski i należy wdrożyć terapię, która zajmie się wyrównaniem męskiego hormonu płciowego. Jak wygląda takie badanie, w jakim momencie najlepiej jest je wykonać i kto powinien o nim pomyśleć ‒ te kwestie będą główną osią zainteresowania w tym artykule.
Testosteron ‒ dlaczego warto badać jego poziom?
Odpowiednie stężenie testosteronu w organizmie mężczyzny jest niezwykle ważne ‒ nie tylko z perspektywy płodności. Testosteron jest odpowiedzialny za właściwą budowę męskiej sylwetki (wpływa zarówno na ukształtowanie mięśni, ale i siłę kości), poprawne funkcjonowanie narządów płciowych, a także na libido. Ważną rolę hormon ten odgrywa w kwestii regulacji samopoczucia mężczyzny oraz jego energii życiowej. Jak więc widać, testosteron to hormon, który kompleksowo wpływa na rozmaite dziedziny życia mężczyzny. Jego niedobór może przyczynić się do wielu problemów zdrowotnych m.in. związanych z mniejszą aktywnością seksualną, gorszym samopoczuciem czy trudnościami w budowaniu tkanki mięśniowej. Stąd tak ważne jest monitorowanie jego poziomu. O tym, jakie są objawy spadku testosteronu, możesz również poczytać na moim blogu, w artykule nieco szerzej opisującym właśnie ten aspekt.
Na czym polegają badania hormonalne?
Badania hormonalne określające możliwość niedoboru testosteronu u mężczyzn mogą składać się z dwóch elementów:
- Test ADAM ‒ jest to kwestionariusz składający się z dziesięciu pytań, na podstawie których można wstępnie określić ewentualne problemy w zakresie niedostatecznego stężenia testosteronu danego pacjenta. Test ADAM możesz śmiało wypełnić, jeśli masz przypuszczenia, że ostatni spadek energii, brak ochoty na seks i ciągła irytacja otaczającymi ludźmi może mieć związek właśnie z brakami w poziomie testosteronu. Z pytań zawartych w kwestionariuszu ADAM może też skorzystać androlog, do którego postanowisz udać się na konsultację.
- Badania krwi ‒ testosteron jest hormonem, którego poziom określa się na podstawie badania krwi żylnej. W oparciu o nie wskazuje się aktualny poziom testosteronu we krwi pacjenta, który porównuje się następnie z normami testosteronu wg wytycznych różnych towarzystw medycznych, w tym np. Europejskiej Akademii Andrologii (The European Academy of Andrology – EAA)
Kiedy zrobić badania hormonalne?
Badanie testosteronu jest kluczowym wskaźnikiem, który może określić niedobór tego hormonu w organizmie mężczyzny. Wśród panów pojawia się jednak wątpliwość: kto zatem powinien zainteresować się badaniami testosteronu? Rozwiewając ją, odpowiem tak: skorzystaj z badań określających poziom testosteronu, jeśli:
- masz problemy z wagą: tyjesz, a masa mięśniowa wcale nie chce się łatwo zbudować,
- walczysz z przemęczeniem, wypaleniem zawodowym, nie masz energii do codziennych zadań, a praca nie sprawia Ci już przyjemności, wpadasz w stany depresyjne,
- łatwo się denerwujesz ‒ na siebie i na bliskich, wiesz, że w ostatnim czasie trudno się z Tobą funkcjonuje,
- seks nie sprawia Ci przyjemności: wiecznie nie masz na niego czasu, siły ani ochoty,
- masz kłopot z osiągnięciem, ale i utrzymaniem erekcji,
- kiepsko się wysypiasz,
- Twoje kości nie są już tak mocne jak kiedyś.
Do tego dorzuć jeszcze pozytywny wynik testu ADAM, który możesz wypełnić we własnym zakresie, i już wiesz, że warto sprawdzić poziom testosteronu. Oczywiście za występujące objawy mogą odpowiadać też inne przypadłości. Dlatego warto skonsultować wyniki badań z lekarzem andrologiem, który po dokładnym wywiadzie oceni, czy nie trzeba wykonać dodatkowych badań, np. z zakresu endokrynologii.
Kiedy najlepiej robić badania hormonalne?
W przypadku testosteronu pierwsze badanie dobrze jest wykonać w okolicach 25 roku życia ‒ jeśli tylko masz taką możliwość. Określenie poziomu testosteronu całkowitego w statystycznie najwyższym momencie w życiu pozwoli znaleźć indywidualny punkt odniesienia dla Twoich badań w przyszłości. Poza tym badanie warto zrobić, jeśli masz któreś z powyższych objawów niedoboru testosteronu oraz na zalecenie lekarza.
Testosteron a rytm dobowy
Jeśli zastanawiasz się, o jakiej porze pobrać krew do analizy pod kątem poziomu testosteronu, to tutaj najbardziej optymalne będą poranki. Dlaczego? Testosteron jest hormonem, który zmienia swoje wartości w zależności od pory dnia. Najbardziej adekwatne będzie zbadanie poziomu testosteronu całkowitego z okolic godzin porannych, stąd dobrze jest pobierać krew między 7.00 a 9.00. Co warto dodać, do tego badania należy podejść na czczo, dlatego też pobranie krwi na początku dnia jest jak najbardziej właściwe. Jeśli chcesz wiedzieć, jak się przygotować przed badaniem testosteronu, zajrzyj do innego tekstu na moim blogu.
Zaburzenia hormonalne ‒ jakie badania oprócz testosteronu?
Jeśli zdecydujesz się na diagnostykę laboratoryjną, warto też określić inne parametry Twojego zdrowia. Wśród badań, jakie mogą być zalecone przez androloga (możesz wykonać je też przed konsultacją ze specjalistą) znajdują się zwykle takie kwestie jak zweryfikowanie ogólnej morfologii krwi, sprawdzenie poziomu cholesterolu, prób wątrobowych czy pełna analiza moczu. Pełną listę badań, o jakie ja zwykle proszę swoich pacjentów, możesz zobaczyć w zakładce Badania. Takie badania pozwalają holistycznie sprawdzić stan organizmu i określić ewentualne inne punkty warte sprawdzenia, jeśli poziom testosteronu nie byłby przyczyną Twoich zdrowotnych zmagań.
Jeśli idziesz na badania na własną rękę (bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem) pokaż je do interpretacji andrologowi. Nie stawiaj diagnozy wyłącznie na podstawie dostępnych zakresów referencyjnych. Zdrowie człowieka to trochę bardziej skomplikowana machina, w której najprostsze porównanie danych liczbowych do poziomów określanych jako optymalne nie zawsze jest wystarczające.
