Oczywistością jest fakt, że dla zdrowia męskiego organizmu kluczową rolę spośród hormonów odgrywa testosteron. A jak w przypadku panów jest z estrogenem? Pewnie Cię zaskoczę, twierdząc, że jest to równie istotny hormon w męskim świecie, prawda? Choć estrogen jest głównie kojarzony z kobietami, pełni też ważne zadania w ciele mężczyzny. Jednak gdy jego poziom staje się zbyt wysoki, może prowadzić do nieprzyjemnych objawów i problemów zdrowotnych. Jakich?
Testosteron i estrogen… czy estradiol? Wyjaśnijmy!
Potocznie często słyszymy o estrogenie. Jednak warto tutaj zauważyć, że w organizmie człowieka funkcjonuje kilka estrogenów, a około 80% z nich stanowi właśnie estradiol. W tym artykule będę więc używać nomenklatury fachowej i albo będzie pojawiało się hasło estrogeny (w liczbie mnogiej), albo konkretnie estradiol.
Testosteron i estradiol ‒ dwa centra dowodzenia
Testosteron i estradiol (czyli jeden z głównych estrogenów) to dwa główne hormony płciowe, które powinny pozostawać w pewnej równowadze i określonych normach, które oczywiście dla populacji męskiej i żeńskiej są nieco inne. U mężczyzn testosteron odpowiada za rozwój cech męskich, takich jak masa mięśniowa, libido, ale też nastrój. Estradiol w męskim organizmie odgrywa złożoną rolę w procesie spermatogenezy i funkcjonowaniu plemników, wspiera erekcję, a także ma wpływ na modulację poziomu libido, przy czym jego wpływ zależy od stężenia i interakcji z innymi hormonami. Nie pozostaje on też obojętny chociażby dla układu sercowo-naczyniowego czy rozwoju kości. Problem pojawia się, gdy estrogeny stają się dominujące w stosunku do testosteronu. Taki stan może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, które wpływają na zdrowie i samopoczucie mężczyzny.
Estrogeny u mężczyzny ‒ jakie są normy?
Prawidłowy poziom estrogenów u mężczyzn jest znacznie niższy niż u kobiet. Za normę uważa się zakres, w zależności od laboratorium, 11,2–50,4 pg/ml dla estradiolu. Wartości powyżej tej normy mogą wskazywać, że w organizmie pewne procesy zostały zachwiane i wymaga to diagnostyki, a czasem i leczenia. Regularne badania krwi są najlepszym sposobem na monitorowanie poziomu hormonów i wychwycenie nieprawidłowości. Pomocna może też być zwyczajna obserwacja własnego ciała, jego możliwości i zachodzących zmian: masz gorsze samopoczucie, jesteś słabszy fizycznie, a może gorzej sypiasz? To tylko niektóre z mniej oczywistych symptomów spadku testosteronu, który może pojawić się przy zbyt wysokich estrogenach.
Za wysoki poziom estrogenów u mężczyzn ‒ objawy
Nadmiar estrogenów u mężczyzn może objawiać się na wiele sposobów, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Mężczyźni z podwyższonym poziomem tego hormonu często zauważają:
- zmniejszone libido i problemy z erekcją – dominacja estrogenów może negatywnie wpływać na funkcje seksualne;
- zmiany sylwetki – nadmiar estrogenów sprzyja odkładaniu tłuszczu w okolicy brzucha, bioder i piersi (ginekomastia);
- wahania nastroju i problemy z koncentracją – zbyt wysokie estrogeny wpływają na funkcje mózgu, co może skutkować drażliwością, lękiem czy uczuciem zmęczenia.
Czy mam już szukać pomocy?
Jeśli zauważasz u siebie którykolwiek z wymienionych objawów, nie ignoruj ich. Warto skonsultować się z andrologiem, który zleci odpowiednie badania hormonalne i pomoże ustalić przyczynę problemu. Wysoki poziom estrogenów może być wynikiem otyłości, stosowania niektórych leków lub naturalnych procesów starzenia, ale nie tylko, czasem są to czynniki genetyczne lub nawet nowotwory.
Jak można redukować zbyt wysoki poziom estrogenów?
Leczenie zaburzeń hormonalnych obejmuje różne metody, od zmiany stylu życia, poprzez farmakoterapię, aż po terapię hormonalną. Wybór konkretnej ścieżki leczenia zależny jest przede wszystkim od wyjściowego rozpoznania problemu, z jakim boryka się pacjent. Pamiętaj, że kluczowe znaczenie ma także dbanie o zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną i utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Dbanie o zdrowie hormonalne to inwestycja w jakość życia. Jeśli masz podejrzenia, że problem dotyczy również Ciebie, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. Im szybciej zaczniesz działać, tym łatwiej będzie przywrócić harmonię w Twoim organizmie.
lek. Piotr Sekuła, Androlog
Źródła:
Kula, K., Słowikowska-Hilczer, J., Walczak-Jędrzejowska, R., Kula, P., Oszukowska, E., Marchlewska, K. i Wranicz, J. K. (2005). Znaczenie fizjologiczne estrogenów u mężczyzn ‒ przełom w endokrynologii. Endokrynologia Polska, 56(3), 314–321.
Rochira, V. i Carani, C. (2023). Estrogens, Male Reproduction and Beyond. [w:] K. R. Feingold (red.) i in., Endotext. MDText.com, Inc.
Schulster, M., Bernie, A. M. i Ramasamy, R. (2016). The role of estradiol in male reproductive function. Asian journal of andrology, 18(3), 435–440.
