Niedobór testosteronu to problem, z którym mierzy się wielu mężczyzn. Prowadzi on do spadku energii, nastroju czy zainteresowania seksem. W kontekście niskiego poziomu testosteronu, podczas szukania przyczyn takiego stanu rzeczy, pojawiają się nieraz pytania o to, jak różne aspekty życia, w tym masturbacja, mogą wpływać na poziom tego kluczowego hormonu dla mężczyzn. Czy masturbacja dodatkowo obniża poziom testosteronu? Przyjrzyjmy się temu wątkowi przez pryzmat nauki.
Wiemy, że na niski poziom testosteronu receptą jest m.in. poprawa stylu życia, wdrożenie aktywności fizycznej, poprawa jakości snu, dbanie o zdrową dietę, unikanie stresu, a także terapia zastępcza testosteronem (TRT). Jak jednak na poziom męskiego hormonu wpływa aktywność seksualna, w tym masturbacja?
Masturbacja a poziom testosteronu ‒ co mówią badania?
Związek masturbacji i poziomu testosteronu nie był przedmiotem analiz naukowych tak często jakbyśmy chcieli. Owszem, do tej pory pojawiały się publikacje odnoszące się do ilości testosteronu w krwi, a nawet w ślinie ‒ po ejakulacji. Jednak sporym ograniczeniem tych badań była najczęściej mała grupa badanych, która uniemożliwiała postawienie uogólnionych wniosków w temacie wpływu masturbacji i/lub stosunku seksualnego na zmianę poziomu testosteronu w męskim organizmie w dłuższej perspektywie czasowej.
Mimo tych ograniczeń, bazując na podstawowych konkluzjach, jesteśmy w stanie odpowiedzieć na kilka kwestii.
Czy masturbacja zmniejsza testosteron?
Istnieje wiele mitów na temat masturbacji: że pojawia się nadmierne owłosienie, ślepota, bezpłodność lub że jest to wyraz jedynie braku satysfakcji seksualnej w związku. Te teorie włóżmy między bajki. Wielu mężczyzn zastanawia się jednak, czy częsta masturbacja może prowadzić do obniżenia testosteronu. Badania tej tezy nie potwierdzają. W trakcie pobudzenia seksualnego (osiągniętego zarówno masturbacją, jak i stosunkiem) poziom testosteronu może wzrosnąć. Jednak również nie jest to wzrost trwały, gdyż organizm szybko wraca do wyjściowego poziomu tego hormonu.
Mimo że testosteron jest ściśle związany z aktywnością seksualną, w rzeczywistości dużo większy wpływ na jego poziom mają inne czynniki, takie jak stres, dieta czy aktywność fizyczna.
Czy masturbacja wpływa na siłę mięśni?
Zdarza się, że sportowcy ‒ w obawie przed słabszymi wynikami ‒ rezygnują z wszelkich aktywności seksualnych przed zawodami. W świetle badań, które dotychczas przeprowadzono, okazuje się jednak, że nie ma to raczej wpływu na osiągane wyniki. Raczej, ponieważ analizy, według których poziom wolnego testosteronu nieznacznie wzrastał po osiągnięciu orgazmu, mogą sugerować, że aktywność seksualna może wręcz poprawiać efektywność treningów.
Masturbacja a zdrowie hormonalne
Masturbacja sama w sobie nie ma negatywnego wpływu na zdrowie hormonalne. Można natomiast stwierdzić, że jest to powszechna i naturalna forma rozładowania napięcia seksualnego, która może pozytywnie wpływać na ogólną poprawę samopoczucia. Co więcej, istnieją grupy badawcze, które włączają regularną masturbację do leczenia np. przedwczesnego wytrysku i tak sprawdzają jej „terapeutyczne” działanie.
Skutki masturbacji
Badania w temacie masturbacji nie określają jednoznacznie ani jej wpływu na jakość nasienia, ani nie ma też jasnych przesłanek co do trwałego wpływu na zmiany hormonalne. W literaturze naukowej masturbacja jest opisywana jako bezpieczne zachowanie seksualne, które może w szybki sposób poprawić samopoczucie, obniżyć napięcie emocjonalne, a nawet poprawić jakość snu. Pojawiły się także analizy sprawdzające korelację pomiędzy masturbacją a obniżeniem ryzyka raka prostaty. Ten obszar wciąż jednak wymaga wielu badań i eksperymentów, by wnioski z nich były wiarygodne i rzetelne.
Czy masturbacja szkodzi?
Negatywne skutki masturbacji mogą być związane z poczuciem winy, wynikającym np. z przekonań religijnych czy kulturowych, a nie masturbacją samą w sobie. Warto jednak pamiętać, że każde zachowanie seksualne może przerodzić się w uzależnienie. W sytuacji, gdy masturbacja staje się ucieczką od problemów emocjonalnych, prowadzi do izolacji społecznej czy zmniejsza chęć współżycia z drugą połówką, warto zastanowić się nad jej ograniczeniem.
lek. Piotr Sekuła, Androlog
Źródła:
Coleman, E. (2003). Masturbation as a Means of Achieving Sexual Health. Journal of Psychology & Human Sexuality, 14(2–3), 5–16.
Isenmann, E., Schumann, M., Notbohm, H. L., Flenker, U., & Zimmer, P. (2021). Hormonal response after masturbation in young healthy men ‒ a randomized controlled cross-over pilot study. Basic and clinical andrology, 31(1), 32.
Ma, G. C., Zou, Z. J., Lai, Y. F., Zhang, X., & Zhang, Y. (2019). Regular penis-root masturbation, a novel behavioral therapy in the treatment of primary premature ejaculation. Asian journal of andrology, 21(6), 631–634
Mascherek, A., Reidick, M. C., Gallinat, J., & Kühn, S. (2021). Is Ejaculation Frequency in Men Related to General and Mental Health? Looking Back and Looking Forward. Frontiers in psychology, 12, 693121.
